ادامه نکات حقوقی خرید ملک
نکتهی حقوقی دیگر که در خرید خانه باید مورد توجه قرار گیرد، آزاد بودن ملک یا بهاصطلاح حقوقی طِلق بودن آن است. گاه ممکن است فروشنده، خانهی خود را برای گرفتن وام در رهن بانک گذاشته یا اینکه ملک در اجرای حکم صادر شده از مراجع قضایی بازداشت شده باشد. در این فرض هرچند اصولا تنظیم مبایعهنامه امکانپذیر است ولی تنظیم سند رسمی به نام خریدار، منوط به فک رهن یا رفع بازداشت از ملک است. بنابراین در این موارد توصیه میشود که تدابیر لازم جهت انجام امور فوق توسط فروشنده به عمل آید تا تنظیم سند رسمی با مشکل مواجه نشود. یکی از بهترین راهکارهای موجود در این خصوص این است که فروشنده به خریدار وکالت فک رهن یا رفع بازداشت اعطا کند و خریدار نیز بخشی از پول خرید خانه (ثمن معامله) را به این کار اختصاص بدهد. یعنی بهجای آنکه تمامی ثمن معامله را به فروشنده پرداخت کند، مقداری از آن را صرف پرداخت دین یا تعهد مالیای نماید که ملک فروشنده به دلیل آن در رهن یا بازداشت قرار دارد. سپس با وکالتنامهای که از فروشنده در دست دارد مبادرت به انجام امور فک رهن یا رهن بازداشت کند. (از آنجایی که انجام این کار ظرافتهای خاص حقوق را میطلبد پیشنهاد میشود که در خصوص آن حتما با یک وکیل مشورت به عمل آید.)
پیش از فروش ملک، فروشنده باید تعهدات مالی مربوط به خانه را پرداخت کند و مفاصاحسابهای مربوطه را به خریدار تحویل دهد. ازجملهی این موارد، مفاصاحساب شهرداری در خصوص پرداخت عوارض نوسازی است. دریافت مفاصاحساب دارایی هم ضروری است. همچنین در خصوص آپارتمانها، فروشنده باید گواهی عدم وجود شارژ معوقه را تحویل خریدار دهد.
گاه ممکن است ملک مورد معامله در اجارهی دیگری باشد. هرچند از نظر قانونی و در صورت عدم وجود شرط خلاف، انتقال مالکیت عین مستأجره (ملک اجاره شده) با مانعی روبهرو نیست ولی بهتر است قبل از خرید خانه و تنظیم سند، تکلیف قرارداد اجاره با حضور مستأجر روشن شود. هرگاه توافق بر این است که قرارداد اجاره نیز به مالک جدید منتقل شود، اقدامات لازم در این خصوص به عمل آید.
اصولا انشعابات آب، برق و گاز هر ملک به همراه آن به فروش میرسد. با این حال لازم است که از درج آنها در مبایعهنامه یا سند اطمینان حاصل شود. در خصوص تلفن این اصل وجود ندارد و خط تلفن تنها در صورتی همراه ملک به خریدار منتقل میشود که در اسناد انتقال ذکر شده باشد. به همین دلیل در خصوص خط تلفن باید دقت بیشتری بهخرج داد.
هرگاه توافق طرفین بر این است که ملک همراه با پارکینگ و انباری به فروش برسد، لازم است این موضوع به همراه مشخصات دقیق آنها در مبایعهنامه یا سند ذکر شود. همچنین هرگاه ملکی بیش از یک پارکینگ داشته و تمامی آنها قرار است منتقل شود، این موضوع باید صراحتا در اسناد قید شود. در غیر این صورت فروشنده الزامی به این انتقال ندارد.
هرچند کنترل موارد فوق برعهدهی سردفتر یا صاحب بنگاهی است که مبادرت به تنظیم سند یا مبایعهنامه میکند، با وجود این، بهدلیل پارهای ملاحظات لازم است که خودِ خریدار نیز این موارد را بررسی و کنترل کند.